FRENCH PRESS
French press, en çok tercih edilen kahve demleme ekipmanlarından biri olarak hayatımızdaki yerini almış bulunuyor. Kolay kullanımı, ateşe veya elektriğe ihtiyaç duymadan demleme imkânı sunması, rahat taşınabilir olması ve filtre kâğıdı gerektirmemesi gibi özelliklerini düşününce, bu kadar popüler olmasına şaşmamalı. Genellikle cam, silindir şeklinde bir gövdeye sahip olan bu aletin içinde bir de piston bulunur. Bu piston, French press ile demleme yapmanın temelini oluşturur. Izgaralı bir eleğe sahip, silindir gövdeye tam oturan piston mekanizması, öğütülmüş kahve çekirdeklerinin dipte kalmasını ve demlenen kahvenin içinde dağılmamasını sağlar.
French press’lerin tutacak kısmı çoğunlukla metal ya da plastikten yapılmıştır. Öğütülmüş kahvenin sıcak suda bir süre bekletilerek demlenmesini sağlayan French press, özellikle kahve demlemeye yeni başlayacaklar için en uygun ekipmanlardan biridir. Sadece kahve demlemek için değil, bitki çayı demlerken de kullanabileceğiniz bu alet, demleme süresini tamamen size bırakmasıyla da ekstra rahatlık sağlar.
French press ile demlenen kahvelerin gövdesi daha yoğun olmaktadır. Bunun sebebi, filtresini oluşturan süzgeç dolayısıyla, çekirdekteki tüm yağların kahveye geçebiliyor olması. Tabii bunu güçlü aroma yönünden değerlendirecek olursak olumlu, alt notaları duyumsayabilmek yönünden değerlendirecek olursak olumsuz bir özellik kabul edebiliriz.
French press’teki gibi bir piston yardımıyla kahve demleme metodunun çıkış hikayesiyle ilgili farklı anlatımlar bulunuyor. Evinde kahve demlemek isterken suya kahve koymayı unutan Fransız bir kadının, sonradan eklediği kahve çekirdeklerini süzmek için, yoldan geçen İtalyan bir satıcıdan metal filtre satın aldığını söyleyenler de var; aynı unutkanlığı, Fransız bir askerin kamp ateşinde kahve demlerken yaptığını söyleyenler de. Bu kez filtre bir satıcıdan değil, tüccardan alınıyor fakat iki hikayede de filtreyi aldıkları kişi İtalyan. Bu nedenle, French press ile kahve demleme yöntemi üzerinde hem Fransızların hem de İtalyanların hak iddia ettiği söyleniyor.
Gelgelelim, French press’in ilk patenti İtalyanlar tarafından alınmış. Ancak dünyaya pazarlanan ve bu şekilde tanınan biçimini Fransızlara ait bir şirkete borçluyuz. Adına “French Press” denmesinin nedeni de bu Fransız şirket olarak biliniyor.
Bu alet zaman zaman, “kahve baskısı” şeklinde çevirebileceğimiz “coffee press” tabiriyle anılsa da “French press” ismi, Türkçe “Fransız Baskısı” anlamına gelmektedir. Fransa’da ise “cafetiere” ya da “cafetiere a piston” gibi kullanımlarına rastlamak mümkün.
FRENCH PRESS KULLANARAK KAHVE DEMLEMENİN PÜF NOKTALARI
Kahvenizi içme suyuyla demlemeye özen gösterin. Bu sayede, herhangi bir koku veya tat bozulması yaşanmadığından emin olabilirsiniz.
Demleme işlemi için French press kullanacaksanız, kahve çekirdeklerinizin kalın öğütülmüş olması en iyi sonucu almanıza katkı sağlayacaktır. Bu sayede, suyla uzun süre temas eden çekirdeklerden maksimum aromayı elde edebilirsiniz. Öğütülmüş kahvenizin yaklaşık olarak deniz tuzu büyüklüğünde olması genel tercihtir. İnce öğütülmüş kahveler bu demleme yönteminde hem acı bir tat vermekte hem de kahvenizin içine karışıp kötü bir deneyime neden olabilmektedir.
Kahve – su oranını doğru ayarlamalısınız. Elbette bu oran damak zevkine göre değişiklik gösterebilir, fakat genel olarak 300 ml su için 18 gram kahve kullanmanız hâlinde lezzetli bir kahve elde edebilirsiniz. (Bir yemek kaşığı, yaklaşık 7 gram kahveye denk düşmektedir.) Kahve miktarı artırıldıkça acılık ve yoğunluk da artacaktır. Bunun gibi, suyun miktarını fazla kaçırmanız durumunda, tatsız ve seyreltik bir kahveyle karşılaşabilirsiniz. Demleme esnasında kullanacağınız kahvenin kalitesi ve türü de kahve – su oranını etkileyecek unsurlardan biridir. Bunun için, kahve paketlerinin üzerindeki bilgilendirme notlarından da yararlanmayı düşünebilirsiniz.
Taze kavrulmuş ve yüksek kaliteli çekirdekler her demleme yönteminin olmazsa olmazı. French press yardımıyla kahve demlerken de tabii ki çekirdeklerin taze kavrulmuş ve kaliteli olması büyük önem taşıyor.
Taze bir tat için en önemli unsurlardan biri de kahvenin hangi vakitte öğütüldüğüdür elbette. Kavrulma sırasında özüttüğü karbondioksit sayesinde, sahip olduğu yağları çok daha iyi biçimde muhafaza eden kahve çekirdeklerinin tuttukları karbondioksit zamanla kahveden ayrılır. Bu da kahvenin tadını yitirmesine neden olur. Öğütülmüş çekirdeklerde çok daha hızlı gerçekleşen bu durum, uygun koşullarda saklanmayan kahveye dış kokuların da eklenmesi hâlinde, kahvenizin tadını büyük ölçüde etkileyecektir. Bizim tavsiyemiz, eğer mümkünse, kahvenizi evde kendinizin öğütmesi. Hatta her seferinde sadece kullanacağınız kadar çekirdeği öğüterek, kahvenizin tazeliğini çok daha uzun süreler koruyabilirsiniz. Fakat böyle bir seçeneğiniz yoksa, kahvenizi çekirdek hâlinde alıp hemen öğütme işlemi uygulanmasını rica edebilir ya da üzerinde öğütülme tarihiyle ilgili bilgilendirmeler bulunan kahveleri tercih edebilirsiniz.
FRENCH PRESS İLE KAHVE DEMLEME
Malzemeler:
- Kalın Öğütülmüş Kahve
- İçme Suyu
- Isıtıcı
- French Press
- Fincan
- Ölçek / Tartı / Yemek Kaşığı
- Zamanlayıcı / Saat
Hazırlanışı:
- Suyunuzu kaynatın
Not: Kahvenizi demlemeye bırakmadan önce, french press’i kaynar suyla durulayın. Böylece, demlenme sırasında kahvenin hızla soğumasını önlemiş olacaksınız. Kahvenizin daha uzun bir süre sıcaklığını muhafaza edebilmesi ve daha iyi demlenebilmesi için bu basamağı atlamamanız önemli.
- Kaynayan suyun az bir miktarıyla French press’i durulayın
- Belirlediğiniz miktarda kahveyi French press’in içine koyun
Not: Demleme işlemi için kaynattığınız suyun 90-95 derece aralığına gelmesini bekleyin. 100 derecedeki suyu direkt kahvenizin üzerine dökmeniz durumunda, kahveyi yakmanız çok olası. Kahvenizin acı ve tatsız bir hâl almaması için, direkt kaynar suyla temas ettirmeden önce bu maddeyi hatırlamalısınız. Böylelikle, kısa bir beklemeyle, kahvedeki lezzeti optimize etmeniz mümkün. (Su kaynadıktan sonra yaklaşık bir dakika beklemeniz, gerekli sıcaklığa ulaşması için yeterli olacaktır.)
- Kaynatıp dinlendirdiğiniz suyu, saat yönünün tersi yönde daireler çizerek kahvenizin üzerine yavaşça dökün. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, suyun olabildiğince kahveyi hırpalamadan ve düzenli bir şekilde ilave edilmesidir. Bu sayede kahvenin aroması daha fazla açığa çıkacaktır.
Not: French press’e suyun az bir kısmını ekledikten sonra 30 saniye kadar bekleyip kalan suyu bunun ardından ilave ederseniz, birtakım gazların salınımı için kahvenize zaman tanımış olursunuz.
- Suyu ekleme işlemi bittikten sonra, press kısmını kahvenin üzerine tam olarak kapatın. Bu esnada, metal süzgecin suyla temas edip kahveyi soğutmasının önüne geçmek için, süzgeci kahveyle temas ettirmek istemeyebilirsiniz. Ancak bunun gibi, üste çıkan kahve çekirdeklerini suyla buluşturmak adına pistonu, süzgeç hafifçe suya temas edecek şekilde de konumlandırabilirsiniz.
Not: Daha önce de bahsettiğimiz gibi, French press’in en önemli özelliklerinden biri de demleme süresinin tercihe göre belirlenmesi. Eğer hafif bir kahve istiyorsanız 3-3,5 dakikalık bir demleme süresi yeterli olacakken, sert kahve severler için bu süre 5-6 dakikalara çıkabilmekte. Bizim önerimizse 4-4,5 dakikalık bir demleme süresinin yeterli olacağı yönünde. Uzun süre beklemesi durumunda kahve yanacak ve acı bir tada sahip olacaktır. Bu nedenle, iyi bir kahve deneyimi için, demleme işlemini doğru sürede gerçekleştirmeye özen göstermelisiniz.
- Demleme süresi bittikten sonra pistonu yavaşça aşağı indirin. Piston aşağı inerken biraz ağır hareket edebilir, bu oldukça normaldir. Bunu yaparken, süzgeci dipteki kahve çekirdeklerini ezecek biçimde bastırıp kahveyi sıkıştırmamaya dikkat edin.
- Kahvenizi fincana dökün. Bu sırada French press’teki bütün kahveyi kullanmayın. Son damlalarda kahve tortuları kalabileceğinden, en dipte biraz kahve bırakmaya çalışın.
Not: Kahveniz French press’te bekledikçe acılaşıp aromasını kaybedeceğinden, optimum lezzet ve aroma için kahvenizi hemen servis etmenizi öneririz. Fakat eğer hemen servis etmeyecekseniz, kahveyi başka bir sürahiye ya da karafa alarak bekletebilirsiniz.
Demleme işleminin ardından, French press’inizi su ve deterjan kullanarak kolayca temizleyebilirsiniz. Ancak, belirli periyotlarla daha detaylı bir temizlik yapmanız gerekecektir. Çünkü süzgeç kısmında suyun ve deterjanın ulaşamadığı bazı kalıntıların birikmesi muhtemel. Neyse ki, bu “detaylı” temizlik işlemi de oldukça kolay.
Bunun için, French press süzgecinin uç kısmındaki vidayı söktükten sonra üç parçaya ayrılan piston kısmının her bir parçasını deterjanla yıkayıp kuruttuktan sonra tekrar sırasıyla yerleştirip, kolayca vidayı geri takabilirsiniz. Unutmayın, yaylı metal en alta, diğer metal parça en üste ve süzgeç de ortaya yerleştirilmeli. Cam silindirin bu şekilde parçalarına ayrılmasına gerek olmadığından, onu her zamanki gibi sıcak su ve deterjanla temizlemeniz yeterli olacaktır.